Snus: het betere roken?

Wat is snus?

Snus is een rookloos tabaksproduct dat vooral in Zweden en Noorwegen populair is. Het bestaat uit fijngemalen tabak in een soort theezakje, dat tussen de bovenlip en het tandvlees wordt geplaatst. Hierdoor komt de nicotine langzaam via het mondslijmvlies in het bloed terecht. Snus bevat, naast nicotine, ook diverse chemische toevoegingen zoals conserveermiddelen, zoetstoffen, geur- en smaakstoffen, en zouten. Het nicotinegehalte in snus is gemiddeld drie keer hoger dan in reguliere sigaretten. Hierdoor werkt snus extreem verslavend.

Hoewel snus in sommige Scandinavische landen legaal wordt verkocht, is de verkoop van snus met tabak verboden in Nederland en andere EU-landen (behalve Zweden). Toch wordt het product steeds populairder onder jongeren, met name vanwege de toegankelijkheid via internet en het idee dat snus ‘gezond’ of ‘veiliger dan roken’ zou zijn.

Het effect van snus

Het effect van snus lijkt op dat van sigaretten. Gebruikers ervaren een licht tintelend gevoel onder de lip en een toename van alertheid en energie. Bij sommigen werkt het ontspannend. Omdat het nicotinegehalte zo hoog is, kan snus bij overmatig gebruik zorgen voor duizeligheid, misselijkheid of een onprettig gevoel. Ook ontstaat er snel een lichamelijke afhankelijkheid. Net als bij vapen of roken geldt dat snus schadelijke gevolgen heeft voor zowel de mondgezondheid als de algehele gezondheid.

De invloed van snus op het gebit

Kwetsbaar tandvlees en vertraagde genezing

Nicotine heeft een vernauwend effect op de bloedvaten, ook in het tandvlees. Hierdoor vermindert de doorbloeding en kunnen afweerstoffen minder goed op de juiste plek komen. Het gevolg is dat het tandvlees gevoeliger wordt voor ontstekingen, zoals gingivitis of parodontitis. Bovendien genezen wondjes en bestaande ontstekingen langzamer, wat het risico op ernstige tandvleesproblemen verhoogt. Uiteindelijk kunnen de ondersteunende weefsels van tanden en kiezen verloren gaan, met als gevolg tandverlies.

Terugtrekkend tandvlees en blootliggende tandhalzen

Op de plek waar snus structureel geplaatst wordt, kan het tandvlees terugtrekken door de continue mechanische druk en chemische irritatie. Hierdoor komt de tandwortel bloot te liggen. In tegenstelling tot het glazuur op de kroon van de tand, is de wortel veel kwetsbaarder en gevoeliger voor slijtage en erosie. Ook het risico op cariës (gaatjes) neemt toe bij blootliggende worteloppervlakken.

Aanslag, verkleuring en slechte adem

Het gebruik van snus veroorzaakt vaak bruine aanslag op de tanden en kiezen. Ook verkleurt het tandvlees en slijmvlies op de plek waar het zakje zit. De geur- en smaakstoffen in snus dragen bovendien bij aan een slechte adem (halitose). Hoewel sommige verkleuringen met een professionele reiniging te verwijderen zijn, kan langdurig gebruik blijvende schade of verkleuring veroorzaken. Tanden bleken biedt soms uitkomst, maar voorkomt niet dat bij voortgezet gebruik de verkleuring terugkeert.

De invloed van snus op de algehele gezondheid

Is snus echt veiliger dan roken?

Snus wordt vaak gepresenteerd als een ‘gezond alternatief’ voor roken, omdat er geen verbranding plaatsvindt. Hierdoor komen er minder schadelijke stoffen vrij zoals teer, koolmonoxide en zware metalen. Toch is snus verre van onschuldig. Door het hoge nicotinegehalte en de aanwezigheid van tientallen chemische stoffen is het gebruik nog steeds schadelijk voor je gezondheid.

Kanker en mondslijmvliesafwijkingen

In snus zijn meer dan 28 kankerverwekkende stoffen gevonden. Er is een aantoonbaar verhoogd risico op onder andere mondkanker, slokdarmkanker en endeldarmkanker. Op de plek waar snus langdurig wordt aangebracht, kunnen afwijkingen in het mondslijmvlies ontstaan, zoals witte of verharde plekken (leukoplakie). Deze kunnen in sommige gevallen uitgroeien tot kwaadaardige tumoren. Ook is er bewijs dat langdurig snusgebruik het risico op pancreas- en prostaatkanker verhoogt.

Hart- en vaatziekten door nicotine

Snusgebruik leidt regelmatig tot een verhoogde hartslag, verhoogde bloeddruk en verstoring van het hartritme. Dit komt door de invloed van nicotine op het zenuwstelsel en de bloedvaten. Op de lange termijn verhoogt snus het risico op hart- en vaatziekten zoals beroertes en hartinfarcten. Daarnaast tasten de stoffen in snus de binnenwand van de bloedvaten aan, wat de kans op aderverkalking vergroot.

Maagklachten, duizeligheid en andere bijwerkingen

Naast cardiovasculaire risico’s veroorzaakt snus ook regelmatig maag- en darmklachten zoals misselijkheid, brandend maagzuur of hik. Andere bijwerkingen zijn hoofdpijn, duizeligheid, verminderde eetlust en prikkelbaarheid. Met name bij nieuwe gebruikers kunnen deze klachten hevig zijn. Ook de verslavingskans is groot, zeker bij jongeren die nog nooit eerder tabaksproducten hebben gebruikt.

Risico’s tijdens zwangerschap en borstvoeding

Het gebruik van snus tijdens de zwangerschap is sterk af te raden. De nicotine en andere schadelijke stoffen kunnen via de placenta bij de baby terechtkomen. Hierdoor stijgt de kans op een miskraam, vroeggeboorte, laag geboortegewicht en andere ontwikkelingsproblemen. Ook bij borstvoeding kunnen schadelijke stoffen via de moedermelk worden doorgegeven. Het gebruik van snus is daarom onveilig voor zowel moeder als kind.

Maak een afspraak

Overweeg je om te stoppen met snus of heb je last van mondklachten door het gebruik van rookloze tabaksproducten? Regelmatige controle bij de tandarts of mondhygiënist helpt om beginnende schade vroegtijdig op te sporen. Onze specialisten kunnen je begeleiden bij het verbeteren van je mondgezondheid en geven advies over stoppen met tabaksproducten zoals snus, sigaretten of vapes.

Maak een afspraak